จีนศึกษา วันพุธที่ ๑๑ ส.ค.๖๔ จุดยืนของจีนในประเด็นทะเลจีนใต้ โดยนายหวัง อี้ มนตรีแห่งรัฐและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีน ได้ชี้แจงขณะเข้าร่วมการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศของการประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออกครั้งที่ ๑๑ (第11届东亚峰会外长会) ซึ่งเป็นการประชุมผ่านระบบทางไกล เมื่อช่วงค่ำของวันที่ ๔ ส.ค.๖๔ โดยหวังว่าทุกฝ่ายจะบรรลุ "สี่การเคารพ" (“四个尊重”) ในประเด็นทะเลจีนใต้และเรียกร้องให้กองกำลังนอกภูมิภาคอย่าได้เข้ามาก้าวก่ายเรื่องทะเลจีนใต้ กล่าวคือ
๑. การเคารพความเป็นจริง (要尊重事实) จีนเป็นประเทศแรกที่ค้นพบ ตั้งชื่อ และพัฒนาหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ รวมถึงน่านน้ำที่เกี่ยวข้อง ทั้งยังเป็นผู้แรกสุดที่ปกครองอย่างยั่งยืน สันติ และมีประสิทธิภาพ หลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ รัฐบาลจีนได้เกาะในทะเลจีนใต้ที่ญี่ปุ่นยึดครองโดยผิดกฎหมายกลับคืนตาม "ปฏิญญาไคโร“ (“开罗宣言” / “Cairo Declaration”) และ “คำประกาศพ็อทซ์ดัม“ (“波茨坦公告” / “Potsdam Proclamation”) ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของระเบียบระหว่างประเทศหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ ในช่วงปี ๑๙๕๐ - ๑๙๖๐ (พ.ศ.๒๔๙๓ - ๒๕๐๓) สหรัฐอเมริกาได้ยื่นคำร้องต่อจีนเพื่อสำรวจหมู่เกาะในทะเลจีนใต้หลายครั้ง รวมทั้งแผนที่อย่างเป็นทางการที่เผยแพร่โดยญี่ปุ่นและประเทศอื่นๆ ยังระบุว่าหมู่เกาะในทะเลจีนใต้เป็นส่วนหนึ่งของจีนด้วย ซึ่งเป็นข้อเท็จจริงที่ตรวจสอบได้และปฏิเสธไม่ได้
๒. การเคารพกฎหมาย (要尊重法律) ตามกฎหมายระหว่างประเทศซึ่งจีนเป็นผู้ถือครองอธิปไตยเหนือหมู่เกาะในทะเลจีนใต้และย่อมถือครองสิทธิประโยชน์ทางทะเลที่เกี่ยวข้อง
๓. การเคารพฉันทามติ (要尊重共识) แน่วแน่ในการยุติข้อพิพาทด้วยการเจรจาอย่างสันติระหว่างประเทศคู่กรณีโดยตรง ซึ่งเป็นคำมั่นสัญญาร่วมกันของจีนกับทุกประเทศอาเซียนตามที่ได้ระบุไว้ใน “ปฏิญญาว่าด้วยแนวปฏิบัติของภาคีในทะเลจีนใต้” (“南海各方行为宣言” / “Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea") ซึ่งทุกฝ่ายควรนำไปปฏิบัติตาม โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องไม่กระทำการฝ่ายเดียวที่เพิ่มความขัดแย้งและขยายขอบเขต หรือใช้กำลังคุกคาม
๔. การเคารพประเทศในภูมิภาค (要尊重地区国家) ภายใต้ความพยามยามร่วมกันของจีนกับประเทศในอาเซียน ภาพรวมสถานการณ์ในทะเลจีนใต้มีแนวโน้มมั่นคง ส่วนเสรีภาพในการเดินเรือและการบินก็ไม่เคยเกิดปัญหาแต่อย่างใด
บทสรุป
นายหวัง อี้ ได้กล่าวเน้นว่า ประเทศนอกภูมิภาคบางประเทศกลัวว่าโลกจะไม่วุ่นวาย ได้ยั่วยุโดยส่งเรือรบเข้าสู่ทะเลจีนใต้โดยพลการ โดยจงใจชักจูงประเทศอื่นๆ นอกภูมิภาคให้มายังทะเลจีนใต้เพื่อแสดงกำลัง และก่อให้เกิดความบาดหมางกันระหว่างประเทศในภูมิภาค ดังนั้น จีนและประเทศในกลุ่มอาเซียนควรเข้าใจอย่างชัดเจนถึงเจตนาร้ายของกองกำลังต่างชาติ และปฏิเสธอย่างเด็ดขาดต่อพฤติกรรมใดๆ ที่บ่อนทำลายสันติภาพและเสถียรภาพโดยรวมของทะเลจีนใต้
ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล