ความเคลื่อนไหวของจีนกับสหรัฐฯ ต่อปัญหาในทะเลจีนใต้ และท่าทีของจีนในการตอบโต้สหรัฐฯ ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. สถานการณ์สำคัญในทะเลจีนใต้ตั้งแต่ช่วงต้นปี ๒๐๑๘ (พ.ศ.๒๕๖๑)
๑.๑ เมื่อวันที่ ๑๗ ม.ค.๖๑ เรือพิฆาตยูเอสเอส "ฮอปเปอร์" (USS Hopper) ของสหรัฐฯ ได้รุกล้ำเข้าสู่น่านน้ำภายในระยะ ๑๒ ไมล์ทะเลของเกาะหวงเหยียน (黃岩島หรือ Huangyan Island) ขณะที่เรือรบจีนได้แจ้งเตือนและขับไล่เรือรบสหรัฐฯ ดังกล่าวออกจากน่านน้ำของจีน ซึ่งฝ่ายจีนชี้ว่า การเคลื่อนไหวของเรือรบสหรัฐฯ ดังกล่าว เป็นความพยายามแสดงแสนยานุภาพในทะเลจีนใต้ โดยอ้างถึงเสรีภาพการเดินเรือ แต่เป็นการละเมิดอธิปไตยและผลประโยชน์ด้านความมั่นคงของจีน อีกทั้งยังเป็นการละเมิดกฎบรรทัดฐานแห่งความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
๑.๒ เมื่อวันที่ ๒๗ พ.ค.๖๑ เรือรบฮิกกินส์ (Higgins) และเรือรบอันเทียทาม (Antietam) ของสหรัฐฯ ล่วงล้ำเข้ามาในน่านน้ำหมู่เกาะซีซา (西沙群岛) โดยไม่ได้รับการอนุญาตจากรัฐบาลจีน โดยทหารเรือจีนได้แจ้งต่อเรือรบสหรัฐฯ ปฏิบัติตามกฎหมายของจีน โดยใช้ทั้งวิธีเตือนและขับไล่ ให้เรือรบสหรัฐฯ ออกไปจากน่านน้ำดังกล่าว ซึ่งจีนแสดงท่าทีที่จะใช้มาตรการขั้นเด็ดขาดเพื่อพิทักษ์อธิปไตยและความมั่นคงแห่งชาติต่อไป
๑.๓ ช่วงต้นเดือน มิ.ย.๖๑ สหรัฐฯ ได้ประโคมข่าวปัญหาเกี่ยวกับ "การทำให้เป็นเขตทหาร" ในทะเลจีนใต้และจัดส่งเครื่องบินทิ้งระเบิด B-52 มายังน่านฟ้าเหนือทะเลจีนใต้ ทำให้ หวา ชุนอิ๋ง (Hua Chunying) โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนออกคำแถลงเตือนสหรัฐฯ ว่า ควรหยุดพูดสุ่มสี่สุ้มห้าและหยุดยั่วยุในเขตทะเลจีนใต้ด้วย รวมทั้งเน้นว่าจีนจะไม่หวั่นเกรงต่อการข่มขู่ด้วยเรือรบหรือเครื่องบินรบใดๆ และจะใช้มาตรการที่จำเป็นทั้งหมดเพื่อพิทักษ์อธิปไตยและความมั่นคงแห่งชาติ รักษาสันติภาพและเสถียรภาพของเขตทะเลจีนใต้
๒. ท่าทีล่าสุดของจีน จากกรณีเรือพิฆาตยูเอสเอส “ดิเคเทอร์” (USS Decatur) ของกองทัพเรือสหรัฐฯ ละเมิดน่านน้ำหมู่เกาะหนานซา (南沙群岛) ของจีนเมื่อวันที่ ๓๐ ก.ย.๖๑
๒.๑ ท่าทีจากกระทรวงต่างประเทศจีน เมื่อวันที่ ๒ ต.ค.๖๑ หวา ชุนอิ๋ง โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน กล่าวขณะให้สัมภาษณ์สื่อมวลชน ว่า สหรัฐฯ ใช้ปฏิบัติการท้าทายครั้งแล้วครั้งเล่า รวมถึงการคุกคามทางอธิปไตย และความปลอดภัยของจีน อีกทั้งยังเป็นการทำลายสันติภาพ และเสถียรภาพของภูมิภาค จีนขอแสดงความไม่พอใจและคัดค้านในกรณีนี้ รวมทั้ง ขอให้สหรัฐฯ แก้ไขข้อผิดพลาดนี้ในทันที และยุติพฤติการณ์ท้าทายทำนองนี้ เพื่อจะได้ไม่กระทบถึงความสัมพันธ์ระหว่างจีน-สหรัฐฯ และสันติภาพ รวมถึงความมั่นคงของภูมิภาค โดยจีนจะใช้มาตรการที่จำเป็นในการปกป้องอธิปไตยและความมั่นคงของประเทศ
๒.๒ ท่าทีจากฝ่ายทหารของจีน โดย พันเอกอาวุโส อู๋ เชียน (Wu Qian) โฆษกกระทรวงกลาโหมจีน กล่าวกับสื่อมวลชนว่า จีนมีอธิปไตยเหนือหมู่เกาะและน่านน้ำบริเวณหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ ด้วยความพยายามร่วมกันของจีนและประเทศสมาชิกอาเซียน ซึ่งสถานการณ์ทะเลจีนใต้มีแนวโน้มที่ดีขึ้นเป็นลำดับ แต่สหรัฐฯ กลับส่งเรือรบแล่นเข้ามาในน่านน้ำหมู่เกาะของจีน ซึ่งเป็นการคุกคามถึงอธิปไตยและความปลอดภัยของจีน และกระทบถึงความสัมพันธ์ระหว่างกองทัพจีน-สหรัฐฯ อย่างร้ายแรง อีกทั้งยังเป็นภัยต่อสันติภาพ ความมั่นคงของภูมิภาคด้วย กองทัพจีนจึงได้คัดค้านต่อการกระทำดังกล่าวนี้ของสหรัฐฯ
บทสรุป
ต่อกรณีข้อสงสัยเกี่ยวกับความเคลื่อนไหวของจีน จากการที่จีนพัฒนาโครงสร้างการทหารในทะเลจีนใต้นั้น นายหวัง อี้ มนตรีแห่งรัฐและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของจีน ได้ชี้แจงขณะพบกับนายไมค์ ปอมเปโอ (Mike Pompeo) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ เมื่อวันที่ ๒๓ พ.ค.๖๑ ที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ว่า การที่จีนสร้างสิ่งก่อสร้างบนเกาะและแนวหินโสโครกในอาณาเขตของประเทศ ส่วนใหญ่เป็นสิ่งก่อสร้างที่เป็นของพลเรือนไม่ใช่ของกองทัพ แต่จะมีโครงสร้างด้านการป้องกันประเทศที่จำเป็นซึ่งเป็นของกองทัพ ซึ่งโครงสร้างเหล่านี้พัฒนาขึ้นมาตามสิทธิการป้องกันอธิปไตยของทุกประเทศ ที่ระบุไว้ในกฎหมายระหว่างประเทศ จึงไม่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาโครงสร้างการทหาร คล้ายกับการที่สหรัฐฯ ติดตั้งโครงสร้างการป้องกันประเทศบนเกาะกวมและรัฐฮาวาย ประกอบกับโครงสร้างเชิงป้องกันของจีนที่ติดตั้งดังกล่าว ก็มีขนาดเล็กกว่าของสหรัฐฯ เป็นอย่างมาก จึงน่าติดตามความเคลื่อนไหวของจีนกับสหรัฐต่อกรณีปัญหาในทะเลจีนใต้ต่อไป เนื่องจากเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญที่จะส่งผลกระทบต่อการเชื่อมต่อทางทะเลระหว่างมหาสมุทรแปซิฟิกไปสู่มหาสมุทรอินเดียตามกรอบความริเริ่ม “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” (Belt and Road Initiative : BRI) ที่จีนกำลังมุ่งมั่นดำเนินการอยู่
ประมวลโดย : พลตรีไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจากเว็บไซต์
http://www.chinadaily.com.cn/a/201810/02/WS5bb30397a310eff3032808ad.html
http://thai.cri.cn/247/2018/10/02/223s271792.htm
http://thai.cri.cn/247/2018/10/02/223s271793.htm
http://thai.cri.cn/247/2018/06/07/123s267795.htm
http://thai.cri.cn/247/2018/05/28/227s267528.htm
http://thai.cri.cn/247/2018/05/24/62s267386.htmm
http://thai.cri.cn/247/2018/01/22/223s263311.ht