จีนศึกษา วันศุกร์ที่ ๓ ม.ค.๖๓ กรณีที่จีนได้บังคับใช้กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ (Foreign Investment Law) นับตั้งแต่วันที่ ๑ ม.ค.๖๓ เป็นต้นไป

๑. นายจง ฉางฉิง อธิบดีกรมทุนต่างชาติ กระทรวงพาณิชย์จีน อธิบายว่า กฎหมายลงทุนสำหรับต่างชาติฉบับนี้ถือเป็นผลงานนวัตกรรมสำคัญต่อระบบกฎหมายด้านการลงทุนของธุรกิจต่างชาติที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ทำให้ระบบนี้มีความสมบูรณ์แบบมากยิ่งขึ้น โดยได้กำหนดกรอบขั้นพื้นฐานด้านการลงทุนในจีน จึงมีบทบาทเป็นหลักประกันทางกฎหมายสำหรับการเดินหน้าการเปิดประเทศที่มีระดับสูงยิ่งขึ้นของจีน อันจะทำให้เกิดความมั่นคงและเป็นประโยชน์ในระยะยาว

๒. กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ ประกอบด้วย ๖ ส่วน ได้แก่ (๑) บทบัญญัติทั่วไป (๒) การส่งเสริมการลงทุน (๓) การคุ้มครองการลงทุน (๔) การบริหารการลงทุน (๕) ความรับผิดชอบด้านกฎหมาย และ (๖) บทบัญญัติเพิ่มเติม (supplementary provisions) มีทั้งหมด ๔๒ มาตรา ซึ่งเป็นผลมาจากประสบการณ์ในการบริหารการลงทุนต่างชาติมานาน โดยเฉพาะได้ผ่านการทดสอบในเขตทดลองการค้าเสรีหลักๆ ของจีน ที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นระบบบริหารทุนต่างชาติที่ทันสมัยระบบหนึ่งของโลกในปัจจุบัน

๓. ข้อพิจารณาที่เกี่ยวข้องกับการบังคับใช้กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ
     ๓.๑ นักวิเคราะห์ได้ให้ความเห็นว่า “กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ”เกิดจากสภาพความเป็นจริงของจีน ที่ด้านหนึ่งบ่งชี้ว่างานนิติบัญญัติของจีนพัฒนาก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง อีกด้านหนึ่งสะท้อนถึงสถานการณ์ใหม่ของจีนกับการเปิดประเทศและการดึงดูดการลงทุนจากทั่วโลก กฎหมายฉบับนี้ให้น้ำหนักต่อการส่งเสริมการลงทุนและการคุ้มครอง เพื่อสร้างสิ่งแวดล้อมการประกอบธุรกิจที่โปร่งใสและคาดการณ์ได้สำหรับวิสาหกิจต่างชาติที่มาลงทุนในจีน ขณะเดียวกัน ก็เป็นสัญลักษณ์แสดงว่า จีนมีก้าวที่สำคัญในการปรับปรุงรูปแบบการเปิดประเทศในเชิงระบบกฎเกณฑ์ ดังนั้น การบัญญัติ “กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ” สอดคล้องกับความก้าวหน้าของยุคสมัย ตอบสนองกับการเปิดประเทศของจีนอย่างรอบด้าน และการพัฒนาที่มีคุณภาพ โดยเมื่อเดือนมีนาคม ๒๐๑๙ (พ.ศ.๒๕๖๓) ที่ประชุมสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีนชุดที่ ๑๓ ครั้งที่ ๒ จึงมีมติผ่านกฎหมายฉบับนี้
     ๓.๒ การที่จีนบัญญัติ “กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ” ฉบับใหม่ แยกการบริหารจากกฎหมายกับกฎข้อบังคับหลายฉบับในอดีต และเชื่อมต่อกับระบบกฎหมายสากลให้ดียิ่งขึ้นนั้น เป็นความต้องการภายในประเทศ จากนโยบายเปิดประเทศที่ดำเนินอยู่ในขณะนี้ เพราะการดึงดูดการลงทุนจากต่างชาติของจีน ได้เข้าสู่ช่วงใหม่แห่งการพัฒนาอย่างมีคุณภาพ ซึ่งการบรรลุการพัฒนาอย่างมีคุณภาพสูงย่อมต้องสร้างสิ่งแวดล้อมการแข่งขันที่ยุติธรรม เป็นธรรม และเสมอภาคสำหรับทั้งนักธุรกิจจีนกับนักธุรกิจต่างชาติ ซึ่งจากข้อมูลทางสถิติล่าสุดของทางการจีนแสดงว่า ตั้งแต่ต้นเดือนมกราคมจนถึงปลายเดือนพฤศจิกายน ปี ๒๐๑๙ (พ.ศ.๒๕๖๒) จีนมีบริษัททุนต่างชาติใหม่เปิดดำเนินการจำนวน ๓๖,๗๔๗ ราย ยอดการใช้ทุนต่างชาติของจีนเป็น ๑๒๔,๓๙๐ ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เติบโต ๒.๖% เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปี ๒๐๑๘ (พ.ศ.๒๕๖๑) สภาพแวดล้อมการประกอบธุรกิจที่มีการปรับเปลี่ยนดีขึ้นอย่างต่อเนื่องของจีน สามารถดึงดูดบริษัทต่างชาติมาลงทุนในจีนมากยิ่งขึ้น
     ๓.๓ การใช้  “กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ” จะสามารถสร้างสิ่งแวดล้อมการตลาดที่ดี ซึ่งไม่เพียงแต่จะเอื้อต่อการดึงดูดนักธุรกิจที่มีคุณสมบัติดีเยี่ยมเท่านั้น แต่หากจะเป็นประโยชน์ต่อการกระตุ้นวิสาหกิจจีนให้พัฒนาอย่างเข้มแข็งท่ามกลางการแข่งขันกับวิสาหกิจต่างชาติ ที่สำคัญที่สุดคือ การส่งเสริมบริษัทต่างชาติที่มีความเหนือกว่าด้านเทคโนโลยี หรือประสบการณ์บริหารจัดการระดับโลก ให้เข้ามาประกอบธุรกิจหรือเพิ่มการลงทุนในจีน ดังนั้น ทางการจีนประกาศใช้กฎหมายเฉพาะด้านฉบับใหม่ เพื่อคุ้มครองการลงทุนของนักธุรกิจต่างชาติให้สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงในปัจจุบัน ย่อมเป็นการสร้างหลักประกันที่แข็งแกร่งสำหรับนักลงทุนต่างชาติ ทำให้รู้สึกมั่นใจต่อการประกอบธุรกิจในจีน

๔. การดำเนินการเพื่อการบังคับใช้กฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติ โดยเมื่อวันที่ ๒๗ ธ.ค.๖๒ ที่ผ่านมา ศาลประชาชนสูงสุดของจีนออกเอกสารตีความเกี่ยวกับกฎหมายฉบับนี้ โดยเน้นการแก้ข้อขัดแย้งในข้อตกลงเกี่ยวกับการลงทุนจากนักธุรกิจต่างชาติ เพื่อประกันให้ปฏิบัติตามกฎหมายดังกล่าวอย่างมีประสิทธิผล และวันเดียวกัน ศาลประชาชนสูงสุดจีนยังประกาศคำชี้นำการให้บริการและสนับสนุนตามกฎหมายในการสร้างสรรค์ “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” และนิคมใหม่เขตสาธิตการค้าเสรีนครเซี่ยงไฮ้  โดยนายหลัว ตงชวน รองประธานศาลประชาชนสูงสุดจีน กล่าวว่า การออกเอกสารตีความที่เกี่ยวข้องนั้น มีวัตถุประสงค์เพื่อให้การบริการที่ดียิ่งตามแผนยุทธศาสตร์เปิดประเทศสู่ภายนอกอย่างรอบด้าน และคุ้มครองสิทธิประโยชน์ที่ชอบด้วยกฎหมายแก่นักธุรกิจทั้งจีนและต่างชาติอย่างเสมอภาค

บทสรุป

อาจวิเคราะห์ได้ว่า การออกกฎหมายการลงทุนสำหรับต่างชาติในช่วงเวลานี้ ถือเป็นกฎหมายพื้นฐานฉบับใหม่เกี่ยวกับการลงทุนในจีนของนักธุรกิจต่างประเทศ ทั้งนี้ ก็เพื่อแสดงความมุ่งมั่นอย่างเด็ดเดี่ยวที่จะผลักดันการปฏิรูปและเปิดประเทศให้เดินหน้าด้วยวิธีการนิติบัญญัติของประเทศ สะท้อนให้เห็นถึงท่าทีอันแข็งขันของรัฐบาลจีน ในการคุ้มครองสิทธิประโยชน์ของนักลงทุนต่างชาติ รวมทั้งลดข้อครหาและคลายข้อกังวลของบริษัทต่างชาติโดยตรง พร้อมยกระดับการเปิดสู่ภายนอก และสร้างสิ่งแวดล้อมการประกอบธุรกิจระดับแนวหน้าของโลก ซึ่งทำให้ได้รับความสนใจจากนักลงทุนทั่วโลก และมีอิทธิพลสำคัญต่อเศรษฐกิจจีน

ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล

http://www.xinhuanet.com/english/2019-12/31/c_138669461.htm 

 

http://thai.cri.cn/20200101/6dd37823-23bc-557d-a971-16961387ca50.html 

 

http://thai.cri.cn/20190520/60557a25-6d60-f2e8-fe9e-a397d7fe8f90.html 

 

http://thai.cri.cn/20191228/2d7ecf7a-a55f-49ba-469d-4034bc27e323.html 

 

http://thai.cri.cn/20190904/6ada615d-dc1b-df61-c32f-e1e4a289988e.html 

 

https://npcobserver.com/lawlist/foreign-investment-law/ 

 

https://www.chinalawblog.com/2019/12/chinas-new-foreign-investment-law-and-intellectual-property-protections.html 

 

https://news.cgtn.com/news/2020-01-01/China-implements-Foreign-Investment-Law-aiming-to-further-open-up-MSkpBpTGN2/index.html