มีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. เมื่อต้นสัปดาห์นี้ คณะรัฐมนตรีจีน (China's State Council or the cabinet) ได้ตีพิมพ์และเผยแพร่ “แผนแม่บทเขตใหม่หลินก่างของเขตนำร่องการค้าเสรีของจีน (เซี่ยงไฮ้)” หรือ An Overall Plan for the New Lingang Area of the China (Shanghai) Pilot Free Trade Zone โดยแผนแม่บทนี้ ได้กำหนดมาตรฐานเทียบเท่าเขตการค้าเสรีที่มีการแข่งขันมากที่สุดระดับโลก เพื่อดำเนินนโยบายและการเปิดเสรีที่มีศักยภาพการแข่งขันระดับโลกในแวดวงสำคัญต่างๆ ตามที่คัดเลือก รวมไปถึงสอดรับและหลอมรวมเข้ากับยุทธศาสตร์ระดับชาติของจีน ตลอดจนยุทธศาสตร์การเปิดเสรีในภาพรวมให้ดียิ่งขึ้น ทั้งนี้ แผนแม่บทดังกล่าว ระบุว่า
๑.๑ ภายในปี ๒๐๒๕ (พ.ศ.๒๕๖๘) เขตใหม่หลินก่าง จะมีระบบอำนวยความสะดวกในการเปิดเสรีเพื่อการลงทุนและการค้าที่มีความสมบูรณ์แบบ สร้างแพลทฟอร์มต่าง ๆ ที่เปิดเสรีมากขึ้น เสริมศักยภาพด้านการสร้างสรรค์และการแข่งขันระดับภูมิภาคให้เข้มแข็งยิ่งขึ้น ทำให้ศักยภาพทางเศรษฐกิจและขนาดของเศรษฐกิจเติบโตยิ่งขึ้น
๑.๒ ภายในปี ๒๐๓๕ (พ.ศ.๒๕๗๘) เขตใหม่หลินก่างจะเป็นเขตที่มีบทบาทพิเศษทางเศรษฐกิจและมีกำลังแข่งขันในตลาดโลก ตลอดจนมีบทบาทในการจัดสรรทรัพยากรระดับสูงของโลก และเป็นกำลังขับเคลื่อนที่สำคัญของจีนในการหลอมรวมเข้ากับเศรษฐกิจโลกอย่างลึกซึ้ง
๒. จีนได้จัดตั้งเขตทดลองการค้าเสรีมาแล้ว ๑๒ แห่ง โดยเริ่มจากเขตนำร่องการค้าเสรีมหานครเซี่ยงไฮ้ ที่มุ่งเน้นเปิดกว้างเพื่อการลงทุนจากต่างประเทศและลดข้อจำกัดในด้านการลงทุน ในปี ๒๐๑๓ (พ.ศ.๒๕๕๖) ต่อมาปี ๒๐๑๕ (พ.ศ.๒๕๕๘) จีนได้เพิ่มเขตทดลองการค้าเสรีอีก ๓ แห่ง ได้แก่ เขตการค้าเสรีมหานครเทียนจิน, มณฑลฝูเจี้ยนและมณฑลกวางตุ้ง ต่อมาเมื่อเดือน ก.ย.๖๑ กระทรวงพาณิชย์ของจีน ได้ประกาศเปิด ๗ เขตทดลองการค้าเสรีแห่งใหม่ เพื่อขับเคลื่อนประเทศและส่งเสริมข้อริเริ่ม “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง”หรือ “สายแถบและเส้นทาง” (Belt and Road Initiatives : BRI) ประกอบด้วยเขตทดลองการค้าเสรีแห่งใหม่ที่อยู่ในพื้นที่นอกชายฝั่ง ๕ แห่ง ได้แก่ มณฑลเหอหนาน มณฑลซื่อชวน (เสฉวน) มณฑลส่านซี มหานครฉงชิ่ง และมณฑลหูเป่ย และเขตทดลองการค้าเสรีแห่งใหม่ใกล้ชายฝั่ง ๒ แห่ง ได้แก่ มณฑลเหลียวหนิงและมณฑลเจ้อเจียง และล่าสุด เมื่อเดือน ต.ค.๖๑ มณฑลไห่หนาน (ไหหลำ) ได้จัดตั้งเขตทดลองการค้าเสรี (Pilot Free Trade Zone) เป็นแห่งที่ ๑๒ ของจีน เพื่อเป็นประตูที่สำคัญของจีนในการเปิดสู่ภายนอก โดยเฉพาะการมุ่งหน้าสู่มหาสมุทรแปซิฟิกและมหาสมุทรอินเดีย
๓. ข้อสังเกต
๓.๑ เมื่อวันที่ ๒๑ มิ.ย.๖๒ ได้มีการประชุมฟอรั่มว่าด้วยการพัฒนาเขตนำร่องการค้าเสรีของจีนครั้งแรก ขึ้นที่เมืองอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย ภายใต้หัวข้อ “การปฏิรูปและเปิดประเทศของจีนในยุคใหม่” โดยมีบุคคลดีเด่นในแวดวงการเมือง การเงิน ทั้งจากจีนและต่างชาติ ตลอดจนนักวิชาการ และผู้รับผิดชอบเขตนำร่องการค้าเสรี เข้าร่วมประชุม ภายในงานมีถกแถลงอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับประเด็นการเปิดประเทศสู่ภายนอกภายใต้สถานการณ์ใหม่ และการสร้างสรรค์เขตนำร่องการค้าเสรี
๓.๒ เนื่องจากเขตทดลองการค้าเสรีได้มีการติดต่อกับตลาดทุนและเทคโนโลยีของต่างประเทศ อีกทั้งยังชี้นำตลาดภายในประเทศ ซึ่งจะเพิ่มความสามารถด้านการเปิดประเทศและการติดต่อกับทั่วโลกอย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ดังนั้น รัฐบาลจีนจึงได้กำหนดนโยบายด้านการปฏิบัติตามข้อเสนอที่ให้สิทธิและอำนาจของการปฏิรูปในเขตทดลองการค้าเสรีมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการกำหนดมาตรการต่างๆ เกี่ยวกับการกระชับการปฏิรูป และนวัตกรรมใหม่เพื่อการปฏิรูปของเขตทดลองการค้าเสรี โดยเขตทดลองการค้าเสรี ๑๒ แห่ง รวมทั้งมหานครเซี่ยงไฮ้ มณฑลกว่างตุง มหานครเทียนจิง มณฑลฝูเจี้ยน และมณฑลไห่หนาน จะเป็นพื้นที่นำร่องปฏิบัติตามมาตรการเหล่านี้ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนก่อน
บทสรุป
จากการที่ประเทศจีนมีอาณาเขตกว้างใหญ่ จึงมีสภาพเศรษฐกิจและสังคมของพื้นที่ต่างๆ ที่แต่งต่างกัน รวมทั้งประสบการณ์ของเขตทดลองการค้าเสรีที่มีความหลากหลาย จึงทำให้รัฐบาลจีนสนับสนุนให้เขตทดลองการค้าเสรีต่างๆ ยืนหยัดเอกลักษณ์พิเศษของตน ทั้งในด้านบรรยากาศการลงทุนที่ดี การยกระดับความสะดวกด้านการค้า การผลักดันนวัตกรรมด้านการเงิน การส่งเสริมเศรษฐกิจ และการผลักดันนำร่องทดลองด้านบุคลากร ตลอดจนการเพิ่มอำนาจการปฏิรูปมากยิ่งขึ้นกับเขตทดลองการค้าเสรี รวมถึงการขยายการเปิดประเทศ โดยเฉพาะการพัฒนาเป็นศูนย์กลางทางการค้า การคมนาคมและโลจิสติกส์ระหว่างจีนกับประเทศในยุโรปและเอเชียตามข้อริเริ่ม “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” หรือ “สายแถบและเส้นทาง” (Belt and Road Initiative: BRI)
ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจาก
http://www.chinadaily.com.cn/a/201908/06/WS5d49285ea310cf3e355642d7.html
http://thai.cri.cn/20190807/1ec410e1-35d7-ccc0-fafd-46715beaac4c.html
http://www.vijaichina.com/articles/1150
http://thai.cri.cn/20190724/8a1d3b07-1feb-9740-98d5-2baf920cb276.html
http://thai.cri.cn/20181017/e559cb6f-3797-d1d2-c9f4-10b517b5599e.html
http://thai.cri.cn/20190622/1294e646-31e6-3fde-99a7-d2fd6bb4b15b.html