จีนศึกษา (วันอังคารที่ ๒๑ ก.ค.๖๓) ขอนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับความร่วมมือด้านการเกษตรระหว่างจีน – อาเซียน (中国—东盟农业合作) กับผลประโยชน์ของไทย ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. การเกษตรเป็นพื้นที่สำคัญของความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศจีนและประเทศในกลุ่มอาเซียน โดยเฉพาะความร่วมมือด้านเทคโนโลยีการเกษตรระหว่างทั้งสองฝ่าย ที่กำลังพัฒนาไปในทิศทางที่ดีภายใต้กรอบของโครงการความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระหว่างจีน-อาเซียน ในช่วงของการต่อสู้กับโรคระบาด ทั้งนี้ กรมศุลกากรของจีนได้แสดงให้เห็นว่า ตั้งแต่เดือนมกราคมถึงเดือนมิถุนายนปีนี้ การนำเข้าและส่งออกของจีนไปยังอาเซียนยังคงเติบโต โดยมีมูลค่ารวม ๒.๐๙ ล้านล้านหยวน เพิ่มขึ้น ๕.๖% ซึ่งการค้าสินค้าเกษตรคิดเป็นสัดส่วนขนาดใหญ่
๒. ในขณะที่ปริมาณการค้าสินค้าเกษตรยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่อง ความร่วมมือระหว่างจีนกับอาเซียนในสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตรก็กำลังเพิ่มขึ้น ทั้งด้านเนื้อหาและรูปแบบของความร่วมมือ ซึ่งทั้งสองฝ่ายยังคงเสริมสร้างความร่วมมือทวิภาคีและพหุภาคีอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในการค้าสินค้าเกษตร การแลกเปลี่ยนข้อมูลทางการเกษตรและนวัตกรรมเทคโนโลยีการเกษตร ทั้งนี้ ความร่วมมือระหว่างจีน-อาเซียนในการลงทุนด้านการเกษตรการค้าและเทคโนโลยีได้บรรลุผลลัพธ์ที่เป็นประโยชน์ยิ่ง ดังกรณีผลประโยชน์ของไทย กล่าวคือ
๒.๑ สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรของไทย (泰国农业经济办公) ได้แถลงเมื่อเร็วๆ นี้ว่า แรงหนุนจากความต้องการของตลาดที่แข็งแกร่งในประเทศจีน ได้มีความต้องการผลผลิตทุเรียนจากประเทศไทย โดยคาดว่าจะสูงถึง ๕๘๘,๐๐๐ ตันในปีนี้ ซึ่งเพิ่มขึ้น ๒๒% เมื่อเทียบเป็นรายปี และโรคระบาดก็ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อการส่งออกทุเรียนของไทย ดังสถิติที่แสดงให้เห็นว่า ในช่วงสี่เดือนแรกของปีนี้ การส่งออกทุเรียนของไทยไปยังประเทศจีนสูงถึง ๕๖๗ ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งเพิ่มขึ้น ๗๘% เมื่อเทียบเป็นรายปี
๒.๒ จากสถิติของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ของประเทศไทย (泰国农业与合作社部) พบว่า จีนเป็นคู่ค้าผลไม้ที่ใหญ่ที่สุดของไทยติดต่อกันมา ๓ ปี โดยไทยส่งออกผลไม้จำนวน ๑.๒๒๕๑ ล้านตันไปยังจีนในปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะทุเรียน มะม่วงและลำไย ซึ่งผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้ากระทรวงพาณิชย์กล่าวว่า จากความต้องการที่แข็งแกร่งในตลาดจีนคาดว่ายอดส่งออกผลไม้ของไทยในปีนี้จะเพิ่มขึ้น ๑๐% จากปีก่อน และเมื่อปีที่แล้วพบว่า ๕๗.๑% ของการส่งออกผลไม้สดแช่แข็งและแห้งของไทย ได้ถูกส่งขายไปยังตลาดจีน
๒.๓ การพัฒนาด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ข้ามพรมแดน ได้ให้โอกาสใหม่สำหรับประเทศไทยในการขยายการส่งออก ซึ่งนายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เพิ่งเปิดตัวผลไม้ไทยแก่ผู้บริโภคชาวจีนในการถ่ายทอดสดของแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีน โดยนายจุรินทร์ฯ ได้กล่าวว่า ความร่วมมือด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ข้ามพรมแดนของไทย-จีน มีศักยภาพที่ดีและได้ทำให้ผู้บริโภคชาวจีนสนับสนุนผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรของไทยมากขึ้น
๓. ข้อสังเกต
๓.๑ ความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตรได้กลายเป็นพื้นที่สำคัญของความร่วมมือจีน-อาเซียน (农业科技合作已成为中国—东盟合作的重要领域。) โดยจีนได้แบ่งปันประสบการณ์การพัฒนาเทคโนโลยีการเกษตรกับประเทศในกลุ่มอาเซียนอย่างแข็งขัน และได้เปิดตัวโครงการสาธิตเช่น การปลูกข้าวโพดการเพาะปลูกพืชสวนการแปรรูปอาหารสัตว์ ฯลฯ โดยเฉพาะการสร้างความนิยมในสายพันธุ์ที่ยอดเยี่ยม รวมทั้งเครื่องจักรกลการเกษตรและเทคนิคการจัดการในการเพาะปลูก ขณะเดียวกันก็ได้เปิดตัวโครงการความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของจีน-อาเซียน โดยมีการจัดหลักสูตรฝึกอบรมด้านเทคโนโลยี และการจัดการทางการเกษตร ซึ่งได้ส่งเสริมความร่วมมือด้านเทคโนโลยีการเกษตรระหว่างทั้งสองฝ่ายอย่างมีประสิทธิภาพ
๓.๒ ในปัจจุบันความร่วมมือด้านการเกษตรของจีน-อาเซียน ยังคงขยายตัวต่อไป รวมถึงการแปรรูปคลังสินค้าโลจิสติกส์การค้าและการเชื่อมโยงห่วงโซ่อุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องตั้งแต่ข้าวและพืชเศรษฐกิจ เช่น อ้อย ฯลฯ รวมทั้งผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรอื่นๆ ก็กำลังแสดงแนวโน้มการขยายตัวอย่างรวดเร็ว ทั้งนี้ ประเทศจีนมีผู้ประกอบการจำนวนมากที่ลงทุนในด้านการเกษตรในประเทศกลุ่มอาเซียน โดยมีข้อมูลแสดงให้เห็นว่าในปี ๒๐๑๘ (พ.ศ.๒๕๖๑) กระแสการลงทุนทางการเกษตรของจีนไปยังประเทศในกลุ่มอาเซียนคิดเป็น ๒๗.๕% ของกระแสรวมทั่วโลก
บทสรุป
ประเทศไทยและจีนยังมีช่องทางสำหรับความร่วมมือด้านการค้าสินค้าเกษตรอีกมาก ภายใต้พิธีสารเพื่อยกระดับความตกลงว่าด้วยความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียนกับจีน (ACFTA Upgrading Protocol) ในขณะที่จีนมีเทคโนโลยีการเกษตรขั้นสูง เงินทุนที่แข็งแกร่งและประสบการณ์อันยาวนานในอุตสาหกรรมการเกษตร ดังนั้น ความร่วมมือทางการเกษตรระหว่างจีน-อาเซียน จะสามารถเร่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและยกระดับการเกษตรในภูมิภาคอาเซียน โดยเฉพาะความร่วมมือตามข้อริเริ่ม “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” (一带一路 / Belt and Road Initiative : BRI) ที่จะทำให้ความร่วมมือทางการเกษตรระหว่างจีน-อาเซียนมีความลึกซึ้งมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ อาเซียนและจีนยังสามารถส่งเสริมการเจรจาความก้าวหน้าของข้อตกลงความร่วมมือทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค (RCEP) อันเอื้อต่อการกระชับความร่วมมือทางเศรษฐกิจในระดับภูมิภาคต่อไป
ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจากเว็บไซต์
http://world.gmw.cn/2020-07/20/content_34007712.htm
http://www.customs.gov.cn/customs/xwfb34/mtjj35/3196432/index.html
https://read01.com/zh-mo/QAM7EeE.html#.XxVoCp4zaM8
http://world.people.com.cn/n1/2020/0720/c1002-31789076.html
http://www.lxgbtv.com/guoji/38687.html20/nw.D110000renmrb_20200720_1-16.htm
http://agri.ckcest.cn/file1/M00/00/01/Csgk0V0lTKeASIQbABI6aAhL2MQ974.pdf
