จีนศึกษา (วันอาทิตย์ที่ ๑๙ ก.ค.๖๓) ขอนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับแถลงการณ์ร่วมของการประชุมผ่านวิดีโอของรัฐมนตรีต่างประเทศ "จีน + ๕ ประเทศในเอเชียกลาง (“中国+中亚五国”外长视频会议联合声明) ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. เมื่อวันที่ ๑๖ ก.ค.๖๓ ในการประชุมทางไกลผ่านวิดีโอระหว่างรัฐมนตรีต่างประเทศ “จีน + ๕ ประเทศในเอเชียกลาง” ซึ่งจัดขึ้นเป็นครั้งแรก โดยมีนายหวัง อี้ (王毅) มนตรีแห่งรัฐและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีน (中华人民共和国国务院国务委员兼外交部长) เป็นประธานการประชุม และมีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของประเทศในเอเชียกลาง ๕ ประเทศ เข้าร่วมการประชุม ได้แก่ ประเทศคาซัคสถาน (哈萨克斯坦) ประเทศคีร์กีซสถาน (吉尔吉斯斯坦) ประเทศทาจิกิสถาน (塔吉克斯坦) ประเทศเติร์กเมนิสถาน (土库曼斯坦) และประเทศอุซเบกิสถาน (乌兹别克斯坦)
๒. การประชุมฯ ดังกล่าว ได้มีแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในเชิงลึกเกี่ยวกับการเสริมสร้างความร่วมมือในการต่อต้านการแพร่ระบาดของโรค การส่งเสริมการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ การรักษาความมั่นคงในระดับภูมิภาค และความร่วมมือระหว่างประเทศที่ใกล้ชิด โดยมีประเด็นสำคัญ ๖ ประการ ได้แก่
๒.๑ ทุกฝ่ายเห็นพ้องกันว่า การพัฒนาความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของประเทศจีนและประเทศในเอเชียกลางอยู่ในความสนใจร่วมกันของทุกฝ่าย ซึ่ง ๒๘ ปีนับตั้งแต่การสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูต จีนได้บรรลุผลลัพธ์โดยความร่วมมือกับประเทศในเอเชียกลางในด้านต่างๆ บนความสัมพันธ์ระหว่างรัฐต่อรัฐรูปแบบใหม่ที่มีความเคารพซึ่งกันและกัน ความร่วมมือที่เท่าเทียมกันและผลประโยชน์ร่วมกัน ต่างเคารพการเลือกเส้นทางการพัฒนาของกันและกันตามเงื่อนไขระดับประเทศของตนเอง และสนับสนุนซึ่งกันและกันอย่างจริงจังในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับผลประโยชน์หลัก เช่น อำนาจอธิปไตยของชาติ ความมั่นคงและบูรณภาพแห่งดินแดน ฯลฯ รวมทั้งยินดีที่จะส่งเสริมความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ระหว่างจีนและ ๕ ประเทศในเอเชียกลาง เพื่อพัฒนาและร่วมกันสนับสนุนการบำรุงรักษาสันติภาพ ความมั่นคง ตลอดจนความเจริญรุ่งเรืองในภูมิภาค
๒.๒ จีนและประเทศในเอเชียกลางประสบความสำเร็จอย่างมากในความร่วมมือในการต่อต้านโรคระบาดซึ่งทุกฝ่ายให้ความสำคัญอย่างเป็นเอกฉันท์ว่า การแพร่ระบาดของโรคโควิดชนิดใหม่ในระดับโลกทำให้เกิดภัยคุกคามครั้งใหญ่และความท้าทายที่รุนแรงต่อประเทศต่างๆ ทั่วโลกและกระบวนการตอบสนองต่อการระบาดใหญ่นั้นไม่ควรมีการเลือกปฏิบัติ รวมทั้งยินดีเสริมสร้างความร่วมมือในด้านการป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาด การวิจัยและพัฒนาวัคซีน และการแพทย์แผนโบราณ เพื่อสร้างความร่วมมือที่มีประสิทธิภาพระหว่างจีน-เอเชียกลางในด้านสุขภาพ และพัฒนาความร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับสถาบันระหว่างประเทศ เช่น องค์การอนามัยโลก เป็นต้น
๒.๓ ทุกฝ่ายยินดีที่จะดำเนินการส่งเสริมการประสานงานของโครงการ “สายแถบและเส้นทาง” (ข้อริเริ่ม “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง”/“一带一路”/ Belt and Road Initiative : BRI) ที่เชื่อมโยงถึงกัน อันจะทำให้เกิดความร่วมมืออย่างจริงจังในด้านต่าง ๆ ดำเนินความร่วมมือด้านการลงทุนและการพัฒนาที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการร่วมกันต่อสู้กับโรคระบาด และส่งเสริมการฟื้นตัวของเศรษฐกิจในยุคหลังการแพร่ระบาด โดยควรขยายขอบเขตการค้าให้กว้างขวางยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการสร้าง “ช่องทางที่รวดเร็ว” เพื่ออำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนระหว่างบุคลากรทางธุรกิจและช่างเทคนิคการผลิต รวมทั้งยกเลิกการปิดกั้น "ช่องสีเขียว" ที่ทำให้การไหลเวียนของสินค้าข้ามพรมแดนง่ายขึ้น การสนับสนุนการสร้างรูปแบบการเชื่อมต่อโครงข่ายระบบการขนส่งรวมถึงถนนและทางรถไฟที่ยั่งยืน การขยายความร่วมมือในด้านเทคโนโลยีขั้นสูง เช่น อีคอมเมิร์ซ เมืองอัจฉริยะ ปัญญาประดิษฐ์ แอพพลิเคชั่นเทคโนโลยีข้อมูลขนาดใหญ่ และร่วมสร้างหุ้นส่วนเศรษฐกิจดิจิทัล โดยจีนยินดีที่จะช่วยประเทศในเอเชียกลางปรับปรุงกำลังการผลิตทางการเกษตร รวมทั้งการขยายการส่งออกสินค้าเกษตรคุณภาพสูงสีเขียวและเกษตรอินทรีย์ไปยังประเทศจีน การให้ความร่วมมือด้านชายแดนและท้องถิ่นในการขยายการแลกเปลี่ยนบุคลากร การบรรเทาหนี้ของ G20 และเชื่อว่าความร่วมมือดังกล่าวในข้างต้นจะเป็นส่วนสำคัญของความสัมพันธ์ทวิภาคีระหว่างจีนและประเทศในเอเชียกลาง
๒.๔ ทุกฝ่ายร่วมกันต่อต้านและประณามการก่อการร้าย ความคลั่งไคล้แบบสุดโต่ง และลัทธิแบ่งแยกดินแดนทุกรูปแบบ โดยย้ำว่า ทั้งสามประการดังกล่าวนั้น เป็นภัยคุกคามร้ายแรงต่อความมั่นคงของภูมิภาค ที่ทุกฝ่ายควรดำเนินความร่วมมือด้านความมั่นคงที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น เพื่อร่วมกันต่อสู้ โดยเฉพาะการลักลอบขนยาเสพติดและอาชญากรรมข้ามชาติ นอกจากนี้ ทุกฝ่ายสนับสนุนกระบวนการปรองดองสันติภาพอัฟกานิสถาน และยินดีที่จะมีบทบาทอย่างสร้างสรรค์ในการส่งเสริมการเจรจา เพื่อฟื้นฟูสันติภาพและเสถียรภาพทางเศรษฐกิจที่ก้าวหน้า
๒.๕ จีนสนับสนุนประเทศในเอเชียกลาง ในการเสริมสร้างความร่วมมือระดับภูมิภาคและจัดการประชุมผู้นำของรัฐ รวมทั้งมีบทบาทเชิงสร้างสรรค์ในกิจการระหว่างประเทศและภูมิภาค โดยทุกฝ่ายยินดีที่จะเสริมสร้างความร่วมมือในกรอบของสหประชาชาติและองค์กรระหว่างประเทศ ตลอดจนสถาบันการเงินอื่นๆ เพื่อร่วมกันจัดการกับความท้าทายระดับโลกและระดับภูมิภาค การปกป้องระบอบพหุภาคี การต่อต้านการแทรกแซงต่อกิจการภายในของประเทศอื่นๆ การรักษาความยุติธรรมและความยุติธรรมระหว่างประเทศ เพื่อให้พัฒนาไปในทิศทางที่สมเหตุสมผลมากขึ้น
๒.๖ ทุกฝ่ายเน้นการขยายความร่วมมือที่เป็นประโยชน์ร่วมกันภายใต้สถานการณ์ใหม่ เพื่อเผชิญกับความท้าทายและปกป้องผลประโยชน์ร่วมกัน โดยการจัดตั้งกลไกการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศ "จีน + ๕ ประเทศในเอเชียกลาง" และโดยหลักการจะจัดการประชุมขึ้นปีละครั้ง ซึ่งคู่สัญญาอาจเจรจาและนำวิธีการที่ยืดหยุ่นมาใช้ในการจัดการประชุมตามสถานการณ์ที่ต้องการ
บทสรุป
จีนได้แสดงจุดยืนและท่าทีต่อบรรดาประเทศในเอเชียกลาง ซึ่งเป็นประเทศเพื่อนบ้านอย่างฉันมิตรและเป็นหุ้นส่วนเชิงยุทธศาสตร์ของจีน โดยเฉพาะการให้ความสำคัญกับความช่วยเหลือต่อเหตุการณ์โรคระบาดในประเทศดังกล่าว รวมทั้งการยืนหยัดต่อแนวคิดการสร้างประชาคมที่มีอนาคตร่วมกัน
ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจากเว็บไซต์
http://www.xinhuanet.com/2020-07/17/c_1126248334.htm
http://www.cidca.gov.cn/2020-07/17/c_1210706898.htm
http://www.chinanews.com/gn/2020/07-17/9241436.shtml
http://src-h.slav.hokudai.ac.jp/publictn/85/9CA-Chinese.pdf
http://cpc.people.com.cn/n1/2020/0717/c419242-31786810.html
https://www.fmprc.gov.cn/web/wjbzhd/t1798234.shtml
