ข้อเสนอ ๕ ข้อ ของประธานาธิบดี สี จิ้นผิง ต่อบทบาทของจีนในการผลักดันการค้าเสรี และระบบการค้าพหุภาคีในกรอบความร่วมมือของภูมิภาคเอเชีย-เปซิฟิก ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. ในการประชุมเอเปค (Asia-Pacific Economic Cooperation : APEC) ครั้งที่ ๒๖ ระหว่างวันที่ ๑๗ - ๑๘ พ.ย.๖๑ ที่ประเทศปาปัวนิวกินี โดยประธานาธิบดี สี จิ้นผิง มีข้อเสนอ ๕ ข้อ อันได้แก่ “เปิดกว้าง พัฒนา หลากหลาย สร้างสรรค์ และกฎเกณฑ์” ซึ่งได้รับความเห็นชอบจากแวดวงต่างๆ ที่เข้าร่วมการประชุมฯ ทั้งนี้ “แผนการของจีนฉบับนี้ ” จะเติมพลังขับเคลื่อน ๓ ประการให้กับความร่วมมือแห่งภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกในอนาคต กล่าวคือ
๑.๑ ประการแรก อนาคตของเอเชีย-แปซิฟิก ขึ้นอยู่กับการเปิดกว้าง ปัจจุบัน ภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิกกำลังอยู่ในจุดสำคัญของประวัติศาสตร์ ได้รับผลสำเร็จจากกระแสโลกยุคใหม่ทางเศรษฐกิจ และโอกาสจากการปฏิรูปวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี แต่อีกด้านหนึ่ง ก็มีเกิดการแสที่ต่อต้านเศรษฐกิจโลกยุคใหม่และความขัดแย้งทางการค้าอย่างรุนแรง ระหว่างการประชุมเอเปค ซึ่งประธานาธิบดี สี จิ้นผิง ได้เรียกร้องให้สร้างเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิกที่เปิดกว้าง ส่งเสริมการค้าการลงทุนที่เสรีอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นการชี้ทิศทางและเป้าหมายสำหรับการพัฒนาในอนาคตของเอเชีย-แปซิฟิก เช่น เมื่อช่วงต้นเดือน พ.ย.๖๑ จีนได้จัดงานนิทรรศการสินค้านำเข้านานาชาติครั้งแรก โดยมียอดมูลค่าการสั่งซื้อสูงถึง ๕๗,๘๐๐ ล้านเหรียญสหรัฐฯ ทำให้คนเห็นถึงผลประโยชน์ที่ได้มาจากการเปิดตลาดของจีน และระหว่างการประชุมเอเปค บรรดาผู้นำประเทศต่างๆ แสดงว่า จะสนับสนุนระบบการค้าพหุภาคี สนับสนุนบทบาทองค์การการค้าโลก
๑.๒ ประการที่สอง ความร่วมมือแห่งเอเชียแปซิฟิกอยู่ที่ การ“สร้างสรรค์นวัตกรรม” ปัจจุบัน เศรษฐกิจดิจิตอลกลายเป็นกำลังสำคัญในการปฏิรูปอุตสาหกรรมการผลิตรอบใหม่ สมาชิกเอเปคพากันออกแผนการยุทธศาสตร์เกี่ยวกับการพัฒนาเศรษฐกิจดิจิตอล แต่เนื่องจากระดับเทคโนโลยีบางประเทศยังอยู่ในระดับต่ำ จึงเผชิญกับความยากลำบาก ซึ่งในเรื่องนี้ ประธานาธิบดี สี จิ้นผิง เสนอว่า “เศรษฐกิจดิจิทัลเป็นทิศทางการพัฒนาของภูมิภาคเอเชียและทั่วโลก” “ทุ่มกำลังพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและความสามารถด้านดิจิทัล” ทั้งนี้ แสดงให้เห็นว่า จีนยินดีร่วมแบ่งปันผลสำเร็จด้านเศรษฐกิจดิจิตอลกับเอเชีย-แปซิฟิกและทั่วโลก อันที่จริง จีนเป็นประเทศใหญ่ด้านดิจิทัล และกำลังนำผลสำเร็จด้านการค้าปลีกออนไลน์ การจ่ายเงินเคลื่อนที่และเทคโนโลยีอื่น ๆ มาช่วยการพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัลของประเทศในเอเชีย-แปซิฟิก
๑.๓ ประการที่สาม การพัฒนาของเอเชียแปซิฟิกควรยอมรับความหลากหลาย ประเทศต่างๆ ล้วนอยากจะใช้ระบบเศรษฐกิจดิจิตอล แต่พื้นฐานโครงสร้างเทคโนโลยีดิจิตอลและบุคลากรที่เกี่ยวข้องในบางประเทศค่อนข้างอ่อนแอ จึงตกอยู่ในสภาพที่ล้าหลัง โดยในเรื่องนี้ ประธานาธิบดี สี จิ้นผิงเรียกร้องให้เคารพและยอมรับความหลากหลายของประเทศต่างๆ เคารพซึ่งหนทางการพัฒนา ปฏิบัติตามพิมพ์เขียวการเชื่อมต่ออย่างแท้จริง สร้างโอกาสการพัฒนาและช่องว่างให้กับประเทศต่างๆ โดยมีเป้าหมายที่จะผลักดันให้ภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิกพัฒนาไปอย่างสมดุล เติบโตอย่างต่อเนื่อง สร้างโอกาสและความเสมอภาคในสังคมให้เปิดกว้างมากยิ่งขึ้น
๒. ข้อสังเกต การเชื่อมต่อเป็นพื้นฐานของการพัฒนาร่วมกัน เช่น โครงการ “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” (Belt and Road Initiative : BRI) ที่จีนริเริ่มนั้น ก็เป็นตัวอย่างที่ดี โดยในปี ๒๐๑๗ (พ.ศ.๒๕๖๐) ยอดการนำเข้าและส่งออกระหว่างจีนกับประเทศรายทาง “หนึ่งแถบ หนึ่ง เส้นทาง”สูงถึง ๑.๔๔ ล้านเหรียญสหรัฐฯ สร้างโอกาสการมีงานทำ ๒๔๔,๐๐๐ ตำแหน่ง ให้กับประชาชนประเทศรายทาง ซึ่งประธานาธิบดี สี จิ้นผิง ชี้ให้เห็นว่า โครงการสร้างสรรค์“หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” หรือ BRI กำลังรุดหน้าไปอย่างรวดเร็ว
บทสรุป
แม้ว่าการประชุมสุดยอดเอเปค ที่ปาปัวนิวกินีได้สิ้นสุดลงไปแล้วก็ตาม แต่ก้าวใหม่ของเอเชีย-เปซิฟิกกำลังจะเกิดขึ้น โดยเฉพาะบทบาทของจีนที่ได้เสนอปัจจัยสำคัญในการผลักดันและคุ้มครอง ๓ ประการคือ เขตการค้าเสรี การเชื่อมต่อทั่วทุกด้าน และเศรษฐกิจดิจิทัลที่มีความหลากหลาย ซึ่งกระบวนการความร่วมมือของเอเชีย-แปซิฟิก จะเผชิญกับการท้าทาย ที่ประเทศต่างๆ ควรยึดถือแนวคิดหลักในการเปิดกว้าง เพื่อการสร้างสรรค์โดยเฉพาะในการส่งเสริมนวัตกรรม รวมทั้งการยอมรับในความหลากหลาย และจัดการข้อขัดแย้งด้วยการเจรจา ตลอดจนการร่วมกันรับมือกับความท้าทาย จึงจะสามารถนำพาภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก ให้ไปสู่อนาคตที่สดใสมากยิ่งขึ้น ซึ่งจะส่งผลทำให้เกิดเสถียรภาพและความมั่นคงต่อภูมิภาคโดยรวม
ประมวลโดย : พลตรีไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจากเว็บไซต์
https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/topics_665678/xjpcxytjhzz/t1614272.shtml
http://thai.cri.cn/20181118/7de298d8-b0ff-a13d-a99c-e1a6efc44954.html
http://thai.cri.cn/20181117/997ff986-e0b2-4694-96aa-b110cb54fd8e.html
https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/topics_665678/xjpcxytjhzz/t1614275.shtml