มีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. ประเด็นสำคัญประการหนึ่งในรายงานสมุดปกขาวฯ ปี ๒๐๑๙ (พ.ศ.๒๕๖๒) ที่ระบุว่า ค่าใช้จ่ายในการป้องกันประเทศของจีน จะเป็นไปโดยสมเหตุสมผลและเหมาะสม ทั้งนี้ เมื่อคิดเป็นสัดส่วนที่ค่อนข้างต่ำของ GDP ของประเทศ กับค่าใช้จ่ายภาครัฐเมื่อเทียบกับประเทศสำคัญอื่นๆ พบว่า
๑.๑ อัตราส่วนการใช้จ่ายด้านการป้องกันประเทศต่อปีของจีนต่อ GDP ลดลงจากจุดสูงสุดที่ ๕.๔๓% ในปี ๑๙๗๙ (พ.ศ.๒๕๒๒) เป็น ๑.๒๖ เปอร์เซ็นต์ในปี ๒๐๑๗ (พ.ศ.๒๕๖๐) และสัดส่วนงบประมาณด้านการป้องกันประเทศ ต่อการใช้จ่ายภาครัฐ ลดลงจาก ๑๗.๓๗% ในปี ๑๙๗๙ (พ.ศ.๒๕๒๒) เป็น ๕.๑๔ เปอร์เซ็นต์ในปี ๒๐๑๗ (พ.ศ.๒๕๖๐)
๑.๒ จากปี ๒๐๑๒ – ๒๐๑๗ (พ.ศ.๒๕๕๕ –๒๕๖๐) โดยค่าใช้จ่ายในการป้องกันประเทศเฉลี่ยต่อปีของจีน อยู่ที่ประมาณ ๑.๓ เปอร์เซ็นต์ของ GDP (ประมาณ ๑๕๒,๐๐๐ ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ) ขณะที่ชาติอื่นๆ อาทิ สหรัฐฯ อยู่ที่ ๓.๕% รัสเซียอยู่ที่ ๔.๔ % อินเดีย ๒.๕% และสหราชอาณาจักร ๒%
๒. ในรายงานสมุดปกขาวฯ ได้เน้นว่า กองทัพจีนได้บรรลุเป้าหมายในการลดกำลังทหารลง ๓๐๐,๐๐๐ นาย และดำรงรักษากำลังทหารไว้ที่จำนวน ๒ ล้านนาย โดย
๒.๑ จำนวนทหารที่ไม่ได้อยู่ในหน่วยรบของกองทัพจีน ได้ลดลงแล้วครึ่งหนึ่ง โดยเกือบครึ่งหนึ่งของงานที่ไม่ได้อยู่ในกองทัพ ก็ได้ถูกยกเลิกไปแล้ว และประมาณ ๒๕ เปอร์เซ็นต์ของตำแหน่งงานในหน่วยระดับกรมทหารได้ถูกยกเลิกไปแล้วเช่นกัน เช่น หน่วยทหารที่เกี่ยวข้องกับการแสดงศิลปะ กีฬาบริการข่าว และสิ่งพิมพ์ ได้ถูกปิดลงหรือปรับโครงสร้างหน่วยทำให้เรียบง่ายขึ้น เป็นต้น
๒.๒ ให้ความสำคัญในการพัฒนากำลังทหารสำหรับการปฏิบัติภารกิจพื้นที่นอกโลก และความปลอดภัยของไซเบอร์สเปซ โดยให้หนักเดียวกันกับกองกำลังรบนิวเคลียร์ ซึ่งในกิจการความมั่นคงแห่งชาติของจีน ได้เรียกว่า "เขตรักษาความปลอดภัยที่สำคัญ" ทั้งนี้ เนื่องจากเป้าหมายของการพัฒนาอวกาศเพื่อความสงบสุข ที่จีนมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในความร่วมมือระหว่างประเทศด้านอวกาศ จึงทำให้การรักษาความปลอดภัยไซเบอร์สเปซ เป็น "พื้นที่สำคัญสำหรับความมั่นคงของประเทศ เพื่อการเติบโตทางเศรษฐกิจและการพัฒนาสังคม" ประกอบกับจีนกำลังเผชิญกับภัยคุกคามความปลอดภัยที่รุนแรงจากไซเบอร์สเปซ
บทสรุป
แม้ว่าโดยภาพรวมแล้วกองทัพจีนจะมีการพัฒนาศักยภาพที่สูงขึ้นได้อย่างรวดเร็วแล้วก็ตาม ในขณะที่มุมมองของชาติตะวันตก โดยเฉพาะรัฐบาลสหรัฐฯ ยังคงประเมินว่า กองทัพจีนเป็นเพียงมหาอำนาจทางทหารในระดับภูมิภาค ด้วยเหตุผลที่กองทัพจีนยังไม่สามารถปฏิบัติการครอบคลุมไปทั่วโลก แต่อย่างไรก็ตาม หากจีนเร่งพัฒนาด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีที่ก้าวหน้ามากขึ้น ก็จะส่งผลต่อการพัฒนาด้านเศรษฐกิจ และผลประโยชน์ของจีนที่ขยายตัวเพิ่มมากขึ้นอยู่ในทุกภูมิภาคทั่วโลก ย่อมจะเป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้กองทัพจีนต้องพัฒนาศักยภาพให้มีความเข้มแข็งมากยิ่งขึ้น ดังที่กล่าวไว้ในรายงานสมุดปกขาว ฉบับปี ๒๐๑๙ (พ.ศ.๒๕๖๒) “การป้องกันประเทศจีนในศักราชใหม่” ซึ่งเกี่ยวข้องกับค่าใช้จ่ายในการป้องกันประเทศที่สมเหตุสมผลและเหมาะสม
ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจาก
ข้อมูลในวารสารเสนาธิปัตย์ ปีที่ ๖๖ ฉบับที่ ๑ เดือนม.ค. – เม.ย.๖๐ หน้า ๓๑ – ๔๖
