ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. ด้านการบริหารจัดการแรงงานต่างชาติ
๑.๑ นายจ้างและลูกจ้างจะต้องดำเนินการเพื่อให้ได้รับใบอนุญาตสําหรับการจ้างงาน โดย
(๑) นายจ้างต้องยื่นขอใบอนุญาตจ้างลูกจ้างชาวต่างชาติจากกรมทรัพยากรมนุษย์และสวัสดิการสังคม
(๒) ลูกจ้างชาวต่างชาตินำใบอนุญาตจ้างแรงงานต่างชาติไปประกอบการขอวีซ่าทํางาน เพื่อเดินทางเข้าประเทศจีน
(๓) นายจ้างและลูกจ้างชาวต่างชาติยื่นขอใบอนุญาตทํางาน (Work Permit) ต่อกรมทรัพยากรมนุษย์และสวัสดิการสังคมภายใน ๑๕ วันนับจากวันที่เดินทางเข้าประเทศจีน
(๔) นายจ้างและลูกจ้างชาวต่างชาติยื่นขอใบอนุญาตพํานัก (Residence Permit) ต่อ Public Security Bureau Exit and Entry Administration Office ภายใน ๓๐ วันนับจากวันที่เดินทางเข้าประเทศจีน
๑.๒ ในอีกกรณีหนึ่งที่ชาวต่างชาติสามารถทํางานในประเทศจีนได้โดยไม่ต้องขอใบอนุญาตทํางาน หากมีคุณสมบัติ ดังนี้
(๑) ชาวต่างชาติที่ได้รับ “ใบรับรองผู้เชี่ยวชาญต่างประเทศ” ที่ออกโดยสํานักงานผู้เชี่ยวชาญต่างประเทศ (Foreign Experts Affairs) ของจีน โดยเป็นผู้เชี่ยวชาญชาวต่างชาติด้านเทคโนโลยีหรือด้านบริหารซึ่งรัฐบาลจีนว่าจ้างโดยตรง หรือเป็นผู้เชี่ยวชาญชาวต่างชาติด้านเทคโนโลยีหรือด้านบริหารที่มีตําแหน่งด้านเทคโนโลยีระดับสูงหรือมีหนังสือรับรองคุณสมบัติทักษะพิเศษที่รับรองโดยหน่วยงานกํากับเทคโนโลยีหรือสมาคมวิชาชีพที่ได้รับการยอมรับในระดับชาติของผู้เชี่ยวชาญหรือระดับนานาชาติซึ่งหน่วยงานภาครัฐของจีนหรือหน่วยงานกิจการเฉพาะของจีนว่าจ้าง
(๒) ชาวต่างชาติที่ได้รับ “ใบอนุญาตชาวต่างชาติทํางานด้านปิโตรเลียมในทะเลจีน” ซึ่งไม่ต้องขึ้นมาบนพื้นแผ่นดินของประเทศจีน
(๓) ชาวต่างชาติที่ได้รับการอนุมัติจากกระทรวงวัฒนธรรมจีนในการแสดงศิลปะและวัฒนธรรม
๒. ด้านการจ้างงาน
๒.๑ นายจ้างและลูกจ้างต้องดำเนินการดังนี้
(๑) ทําสัญญาจ้างงานตามกฎหมายจีน โดยสัญญาจ้างงาน มีอายุสูงสุดไม่เกิน ๕ ปี โดยอ้างอิงกฎระเบียบเกี่ยวกับสิทธิแรงงานและสภาพแวดล้อม ในการทํางานสําหรับลูกจ้างชาวต่างชาติใช้กฎระเบียบเดียวกับลูกจ้างจีน
(๒) ยื่นขอต่ออายุใบอนุญาตทํางาน (Work Permit) ๓๐ วันก่อนใบอนุญาตทํางานหมดอายุ หากไม่ต่ออายุ ถือว่าใบอนุญาตทํางานถูกยกเลิกโดยอัตโนมัติ
๒.๒ หากลูกจ้างชาวต่างชาติเปลี่ยนนายจ้างหรือพื้นที่ทํางาน จะต้องดําเนินการขอเปลี่ยนใบอนุญาตทํางานใหม่ และหากลูกจ้างชาวต่างชาติทําผิดกฎหมายจีนหรือถูกเลิกจ้าง นายจ้างต้องแจ้งกรมทรัพยากรมนุษย์และสวัสดิการสังคม และ Public Security Bureau Exit and Entry Administration Office ทันที เพื่อยกเลิกสัญญาจ้างงาน ใบอนุญาตทํางาน และใบอนุญาตพํานัก ทั้งนี้ หากลูกจ้างชาวต่างชาติทํางานโดยไม่มีใบอนุญาตทํางาน จะถูกลงโทษตามกฎหมายจีน ตั้งแต่การปรับจนถึงการให้ออกนอกประเทศ
๓. ด้านประกันสังคม
๓.๑ กฎหมายประกันสังคมของจีนกำหนดให้ลูกจ้างชาวต่างชาติต้องเข้าระบบประกันสังคม เพื่อรับประโยชน์จากสถานะ ๕ กรณี ได้แก่ (๑) ชราภาพ (๒) เจ็บป่วย (๓) ว่างงาน (๔) บาดเจ็บจากการทํางาน และ (๕) คลอดบุตร ซึ่งใน ๓ กรณีแรก กฎหมายกำหนดให้นายจ้างและลูกจ้างชาวต่างชาติจ่ายเงินร่วมกัน และใน ๒ กรณีหลัง กฎหมายกำหนดให้นายจ้างจ่ายเงินฝ่ายเดียว
๓.๒ นายจ้างและลูกจ้างควรทราบเกี่ยวกับระเบียบทั่วไปสําหรับการจ้างงานชาวต่างชาติ ว่าด้วยระเบียบของสัญญาจ้างงาน ระยะเวลาการทดลองงาน การยกเลิกสัญญาจ้างงาน และค่าตอบแทน ได้แก่
๓.๒.๑ สัญญาจ้างงาน นายจ้างและลูกจ้างต้องทําสัญญาจ้างงานเป็นลายลักษณ์อักษรภายใน ๓๐ วัน นับจากวันแรกที่ทํางาน หากไม่มีการทําสัญญาจ้างงานภายใน ๓๐ วันตามกฎหมายกําหนด ลูกจ้างสามารถฟ้องให้นายจ้างจ่ายค่าจ้างของเดือนที่ ๒ – ๑๒ ในอัตรา ๒ เท่าของค่าจ้างเดือนแรก (หรือค่าจ้างที่ได้ตกลงกันไว้) และตั้งแต่เดือนที่ ๑๓ เป็นต้นไป ให้ถือว่าการจ้างงานดังกล่าวเป็นการว่าจ้างแบบไม่มีกําหนดระยะเวลา (No Fix Term Contract) โดยอัตโนมัติ
๓.๒.๒ ช่วงทดลองงาน กรณีสัญญาจ้างงานมีอายุไม่ถึง ๑ ปี กําหนดให้มีช่วงทดลองงานได้ไม่เกิน ๑ เดือน กรณีสัญญาจ้างงานมีอายุระหว่าง ๑ – ๓ ปี กําหนดให้มีช่วงทดลองงานได้ไม่เกิน ๒ เดือน และกรณีสัญญาจ้างงานมี อายุตั้งแต่ ๓ ปีขึ้นไป กําหนดให้มีช่วงทดลองงานได้ไม่เกิน ๖ เดือน
๓.๒.๓ การยกเลิกสัญญาจ้างงาน แบ่งเป็น ๔ กรณี ได้แก่ (๑) กรณีนายจ้างและลูกจ้างตกลงร่วมกัน ก็สามารถยุติสัญญาจ้างงาน (๒) กรณีลูกจ้างขอลาออก ต้องแจ้งล่วงหน้า ๓๐ วัน หากอยู่ในช่วงทดลองงานต้องแจ้งล่วงหน้า ๓ วัน (๓) กรณีนายจ้างทําผิดสัญญาจ้างหรือผิดกฎหมาย ลูกจ้างสามารถยกเลิกสัญญาได้ โดยนายจ้างจะต้องจ่ายเงินชดเชยแก่ลูกจ้าง (รวมทั้งกรณีนายจ้างเลิกจ้างโดยลูกจ้างไม่มีความผิด) โดยนายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยการเลิกจ้าง ๑ เดือนต่ออายุงาน ๑ ปี และ (๔) กรณีลูกจ้างไม่ผ่านการทดลองงาน หรือลูกจ้างกระทําผิดจนสร้างความเสียหายแก่นายจ้าง โดยนายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยเลิกจ้าง เวลาทํางานไม่เกิน ๘ ชั่วโมง/วัน ไม่เกิน ๔๐ ชั่วโมง/สัปดาห์ และมีวันหยุดอย่างน้อย ๑ วัน ๑ สัปดาห์
๓.๒.๔ ค่าตอบแทน ได้แก่
(๑) ค่าจ้าง นายจ้างจะต้องจ่ายค่าจ้างตรงตามเวลาและครบตามจํานวน โดยไม่ต่ำกว่าอัตราค่าจ้างขั้นต่ำตามที่กฎหมายกําหนด (ปัจจุบันอัตราค่าจ้างขั้นต่ำในนครคุนหมิง ๑,๖๗๐ หยวน/เดือน)
(๒) ค่าล่วงเวลา ซึ่งหากเป็นการทํางานล่วงเวลาในวันทํางานปกติ ให้นายจ้างจ่ายค่าล่วงเวลา ๑.๕ เท่าของค่าจ้าง หากเป็นการทํางานล่วงเวลาในวันหยุดประจําสัปดาห์ ให้นายจ้างจัดสรรวันหยุดชดเชยให้แก่ลูกจ้างหรือจ่ายค่าล่วงเวลา ๒ เท่าของค่าจ้าง และหากเป็นการทํางานล่วงเวลาในวันหยุดตามที่กฎหมายจีนกําหนด (๑๑ วัน ได้แก่ วันตรุษจีน ๓ วันวันชาติจีน ๓ วัน และวันหยุตอื่นอีก ๕ เทศกาล เทศกาลละ ๑ วัน) ให้นายจ้างจ่ายค่าล่วงเวลา ๓ เท่าของค่าจ้าง
บทสรุป
ในกรณีที่มีการละเมิดสิทธิประโยชน์ด้านแรงงาน ลูกจ้างสามารถร้องเรียนต่อสํานักงานตรวจสอบสิทธิแรงงานภายใต้กรมทรัพยากรมนุษย์และสวัสดิการสังคม ผ่านช่องทางดังนี้
(๑) สายด่วนหมายเลข ๑๒๓๓๓
(๒) แอปพลิเคชัน “云南人社” ของกรมทรัพยากรมนุษย์และสวัสดิการสังคม มณฑลยูนนาน
(๓) ที่ทําการสํานักงานตรวจสอบสิทธิแรงงานในพื้นที่ตั้งแต่ระดับอําเภอขึ้นไป
ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจากเว็บไซต์
https://globthailand.com/china11102019/